Na blọọgụ ndị ọbịa a nke John Carr OBE, ọkachamara na-ahụ maka nchekwa n'ịntanetị maka ụmụaka, anyị na-amụta maka ụfọdụ isi ihe gbasara okwu nzuzo na nzuzo.

Nzuzo na nzuzo

N'akụkọ ihe mere eme, ọ bụrụ na ihe dị mkpa ma ọ bụ nwee mmetụta zuru oke, e nwere n'ozuzu ụzọ nke ịhazi onye na-eme dị ka imeli otu a ukwuu nke obi ike ọ dịghị achọghị kwadoro ma ọ bụ nwere ike eavesdropping ma ọ bụ iledo gị. O nwere ike ịbụ ihe mgbakasị ahụ mana enwere ike ime ya.

Ị maara na ekele maka igwe okwu ntụzi aka dị ogologo, ahụhụ zoro ezo ma ọ bụ igwefoto dị ike, ọ ga-ekwe omume ka ndị ọzọ mara ndị gị na ha nọ n'oge ọ bụla, ka ha wetuo ndekọ ọnụ nke ihe a tụlere wee mee ka a mara onye gị na ya nọ. nkọwa zuru ezu banyere ihe merenụ. Ndị na-eme nke a ga-abụ ndị a na-adịghị ahụ anya na ndị a na-apụghị ịhụ anya. Ha nwere ike na-arụ ọrụ maka gọọmentị gị, nke onye ọzọ, onye asọmpi ma ọ bụ di ma ọ bụ nwunye onye ị hụrụ n'anya. N'ihi ya, ị ga-eji nlezianya gaa n'ihu. Ọ bụrụ na ọ dị mkpa ma ọ bụ nwee mmetụta zuru oke.

Ị ga-ama na akwụkwọ ozi ọ bụla ma ọ bụ ngwugwu ị zigara site na post ahụ nwere ike nyochaa ma ọ bụ sụọ ya ka ọ na-aga na usoro nhazi, ikekwe emeghere ya ma nyochaa ma ọ bụrụ na ọ gosipụtara akara ọ bụla ọ nwere ike ịnwe ihe mgbochi ma ọ bụ ọ bụrụ na a na-ezigara ya na adreesị nwere mmetụta.

Dịtto maka leta ma ọ bụ ngwugwu ị nwetara. N'ọnọdụ ụfọdụ enwere ike imeghe ya wee nyochaa tupu ebupụta ya na agaghị agwa gị ma ọ bụ nwee ike ịkọ. Ị makwa na enwere ike ịpị ekwentị etinyere na mgbidi n'ụlọ gị.

Enweghị enyo ma ọ bụ ihe akaebe

N'ikpeazụ mgbe ị na-aga ọdụ ụgbọ elu ma ọ bụ ọdụ ụgbọ njem ndị ọzọ, ma ọ bụ ịbanye n'ọtụtụ ụlọ, na-enweghị isi, na-enweghị ihe mgbakwasị ụkwụ ma ọ bụ ihe akaebe na-egosi ụdị enyo onye ọ bụla, akpa aka, akpa ma ọ bụ akpa onye ọ bụla, ọbụna ahụ ha nwere ike nyochaa. na-achọ ihe ọ bụla nwere ike imebi nchekwa ọha ma ọ bụ ndụ mmadụ dịka egbe ma ọ bụ bọmbụ. Anyị niile na-eso ya n'ihi na anyị ghọtara ma nabata ebumnobi dị n'okpuru nke omume a na-akpaghasị oke, nke ndị ọrụ gọọmentị ma ọ bụ ndị ọrụ gọọmentị na-eme.

Ka ụwa analọgụ na-ebelata…

Ma ihe na-agbanwe.

N'ime ụwa analog nke afọ gara aga, a ka na-eme atụmatụ ma gbuo iwe ndị na-eyi ọha egwu, mpụ, aghụghọ na ụdị aghụghọ dị iche iche. Ọ bụrụ na ndị ajọ mmadụ ahụ kpachara anya nke ọma, ha nwere ike ịpụ na ya. N'aka nke ọzọ, site n'ịkwado ọrụ ndị uwe ojii, ikekwe gụnyere ọtụtụ akpụkpọ ụkwụ akpụkpọ ụkwụ, ma ọ bụ site na akwụkwọ ikike n'okwu ikpe obodo, enwere ike ịchekwa ihe akaebe iji kwe ka ikpe ziri ezi soro usoro ya.

Enweghị ụzọ isi gosipụta ma ọ bụ ịgbagha nke a, mana ọ na-amasị m iche na ọnụ ọgụgụ na ịdị mfe nke ndị ajọ mmadụ nwere ike ime ihe dị oke karịa n'ihi na ịgbalị ịhụ na ndị ọchịchị enweghị ike ịchọta gị mgbe ihe omume ahụ gasịrị, enwere ọtụtụ ihe. nke esemokwu. Ọtụtụ nsogbu.

Nsogbu a bụ ezie na, ka ụwa analogue na-apụ n'anya, nkà na ụzụ emewo ka anyị ruo n'ókè ebe, n'ọtụtụ ụzọ dị mkpa n'ụzọ anụ ahụ, ikekwe ọ bụghị na tiori kama na omume. na ọnụ ọgụgụ A na-enwe oke omume mmadụ ma ọ bụ nwee ike itinye ya kpamkpam karịa ohere onye ọ bụla nwere ike nyochaa ya.

A na-eme nke a n'aha nzuzo na ọ bụ mmeghachi omume na nchọpụta nke ụlọ ọrụ gọọmentị na ụlọ ọrụ nkeonwe nọ na-agafe akara ahụ ma na-emegbu atụmanya nzuzo anyị nwere ezi uche site na iji mgbagha ma ọ bụ oghere dị na iwu. Taa, anyị na-ezo aka n'ihe ndị a n'otu n'otu dị ka ndị Steeti onyunyo na ikekekete onyunyo.

Otu pendulum na-efegharị

Otú ọ dị, ihe isi ike bụ, e tinyewo akwụkwọ mpịakọta nke, ọ bụrụ na a chịkwaaghị ya, ga-emebi Iwu Iwu na ohere nke iweta ndị omempụ, ma ọ bụ ndị mere anyị ihe ọjọọ n'obodo n'ihi na ihe àmà dị mkpa enweghị ike ịbụ. enwetara, ma ọ bụ iji nweta ya ga-ewe oge na akụrụngwa na-enweghị oke. Nke a nwere ike ọ gaghị ewute ọtụtụ ndị ọgaranya ma ọ bụ ndị nwere nkà na ụzụ nke ukwuu mana ọ nwere ike na-enye anyị ndị ọzọ nsogbu n'ihi enweghị ike nke usoro ikpe ziri ezi na-akwụ ụgwọ anyị.

Ikpe ziri ezi na-egbu oge bụ ikpe ziri ezi jụrụ. Ikpe ziri ezi jụrụ na ebighi ebi bụ ihe anyị ji akpọ mmegbu.

Nsogbu ọgbara ọhụrụ na-achọ ngwọta ọgbara ọhụrụ

Ọ dịghị onye nọ n'ụwa m na-awakpo ma ọ bụ na-agbalị imebi nzuzo. Ihe anyị na-agbalị ime bụ ịchọta ụzọ ọgbara ọhụrụ nke na-echebe nzuzo na-atụba ụmụaka n'okpuru ụgbọ ala.

Otu n'ime nsogbu dị ugbu a bụ arụmụka gbasara nzuzo ejikọtala na okwu dị iche iche gbasara izo ya ezo n'ozuzu yana njedebe njedebe na njedebe (E2EE) karịsịa. Ọ dịghị onye mụ na ya na-arụkọ ọrụ chọrọ imebi ezoro ezo ma ọ bụ machibido iji ya mana m na-ajụ ma na-ewe iwe n'ụzọ, kpọmkwem, nkọwa nke ihe mejupụtara E2EE agbasawanye ka ọ tinye ihe na-edoghị ezoro ezo.

Ya mere, ndị mmadụ na-akwado nyocha n'akụkụ ndị ahịa na-egosi na ha chọrọ imebi ma ọ bụ mebie nzuzo. Nke ahụ bụ nnọọ ihe efu….. kedu okwu m na-achọ ebe a? N'ezie ihe na-eme bụ ụfọdụ ndị na-anwa ịkwaga ebe mgbaba, na-enye otu ọkwa ahụ na ihe ezoro ezo dị ka ha na-eme ihe ezoro ezo. Nke ahụ adịghị anabata.

Ọ bụghị ya na nyocha nke ndị ahịa bụ teknụzụ nchebe nke nwere ike ịrụ ọrụ maka ọdịmma ọha, ịnọdụ ala ma na-arụ ọrụ na nzuzo?

Ụlọ ọrụ nkeonwe emeela mkpebi…

Ụlọ ọrụ nkeonwe ekpebiela ịgbasa E2EE n'ọ̀tụ̀tụ̀ dị nta na obere esemokwu ma ọ bụ dị ka akụkụ nke atụmatụ achụmnta ego (n'okwu ndị ọzọ iji kpata ego), ma ọ bụ n'ihi echiche ụwa ha, n'ikwu ya n'ụzọ ọzọ n'ihi na ha nwere ụfọdụ nkwenkwe banyere otú ụwa si arụ ọrụ. ma ọ bụ kwesịrị ịrụ ọrụ. Nke a bụ ebumnuche ndọrọ ndọrọ ọchịchị. Ọ dịghị ihe dị njọ na nke ahụ ma anyị kwesịrị ịma na ọ bụ ihe ọ bụ.

Enweghị iwu machiri onye ọ bụla ịgbasa E2EE. Ma anyị kwesịrị ịghọta na, dị ka ihe jikọrọ ya na ụwa dijitalụ n'ozuzu na ịntanetị karịsịa, ụlọ ọrụ anyị na-eme iwu na-agbapụ site na ọsọ nke nkà na ụzụ mepụtara. Enwere m olileanya na anyị agaghị ebi ndụ ịkwa ụta nke a, mana na nke a, m na-atụ egwu na anyị nwere ike.

Ọ gaghị ekwe omume ikwere ndị dere ihe anyị na-ezo aka ugbu a dị ka isi akụkụ nke iwu ikike mmadụ ma ọ bụ iwu nzuzo anyị na-atụ anya ọbịbịa nke teknụzụ dijitalụ n'ụzọ ha si malite n'ime afọ iri atọ gara aga ma ọ bụ karịa.

Ọ nweghị ụlọ ọrụ na-eme iwu anabatala iwu nke kwuru na nzuzo bụ oke oke ma ọ bụ ikike dị elu nke kwụ n'elu ma ọ bụ kewapụrụ na ndị ọzọ niile. Ọ bụ otu nri n'etiti ọtụtụ. A ghaghị itinye nguzozi. Ọ dịghị onye omeiwu zubere na nzuzo ka ọ bụrụ ihe mgbochi maka ikpe ziri ezi.

Ọchịchị ọjọọ ekwesịghị ịbụ ihe na-eme ngwa ngwa…

Otu n'ime arụmụka ndị na-enweghị isi nke mmadụ na-anụ banyere ọtụtụ ụzọ teknụzụ nwere ike isi dozie nsogbu ndị anyị na-eche ihu na-eche ka ndị na-eme ihe ọjọọ nwere ike isi jiri ha mee ihe n'ụzọ na-ezighị ezi.

Enweghị m ike iche maka otu teknụzụ dijitalụ nke onye omere ọjọọ na-emebeghị ma ọ bụ enweghị ike iji ya mee ihe n'ụzọ na-ezighị ezi. Ọ baghị uru ikwu

Amaara m na ọ bụrụ na anyị mere x ma ọ bụ y ọ ga-enyere aka mee ka ụmụaka dị nchebe na obodo m mana Mr Dictator na mba z nwere ike iji otu nkà na ụzụ ahụ, ma eleghị anya na-atụgharị ya ntakịrị ma jiri ya mee ihe ọjọọ, n'ihi ya, m jụrụ iji x ma ọ bụ y. iji chebe ụmụaka na obodo m.

Nke ahụ na-etinye Mr Dictator na-ahụ maka nchekwa ụmụaka na ịntanetị na obodo gị na obodo ọ bụla. O nweghị isi ma ọlị.

Azịza nke nchegbu banyere iji nkà na ụzụ eme ihe n'ụzọ na-ezighị ezi bụ ịgbalịsi ike na usoro iwu siri ike jikọtara ya na usoro nghọta siri ike, nnwere onwe, ntụkwasị obi.

Na mba ebe a na-asọpụrụ Iwu Iwu nke a ga-arụ ọrụ. Ekpuchighị Steeti onyunyo wee kpughee àgwà ọjọọ nke ụlọ ọrụ. Anyị gbanwere iwu anyị iji gbanwee nha nha maka nwa amaala.

Ụmụaka enweghị ike ịbụ ndị na-akpa ọchị na egwuregwu chess nke geo-political. Anyị enweghị ike idozi nsogbu ndị dị n'otu ikike site n'ịsị ụmụaka n'aka ọzọ kwụọ ụgwọ.